مقدمه عثمان بن عفان (رضی الله عنه)، سومین خلیفهٔ راشدین و از نخستین کسانی بود که به اسلام گروید. او به دلیل کرامت و سخاوت بی‌نظیر خود در میان مسلمانان بسیار محبوب بود. یکی از مهم‌ترین رویدادهایی که نشان‌دهندهٔ بخشش و کرامت اوست، کمک او به مسلمانان در زمان قحطی مدینه است. این حکایت به […]
مقدمه
عثمان بن عفان (رضی الله عنه)، سومین خلیفهٔ راشدین و از نخستین کسانی بود که به اسلام گروید. او به دلیل کرامت و سخاوت بی‌نظیر خود در میان مسلمانان بسیار محبوب بود. یکی از مهم‌ترین رویدادهایی که نشان‌دهندهٔ بخشش و کرامت اوست، کمک او به مسلمانان در زمان قحطی مدینه است. این حکایت به عنوان یکی از درخشان‌ترین نمونه‌های ایثار و فداکاری در تاریخ اسلام شناخته می‌شود.
شرح
در سال هشتم هجری، مدینه با یک قحطی شدید مواجه شد. مردم شهر با کمبود غذا و نیازهای اساسی روبه‌رو بودند و بحران به حدی رسید که زندگی بسیاری از خانواده‌ها به خطر افتاد. در این شرایط بحرانی، مردم به نزد عثمان بن عفان (رض) که به دلیل ثروت و تجارت گسترده‌اش در میان مسلمانان شناخته شده بود، رفتند و از او کمک خواستند.
عثمان (رض) که به عنوان یکی از ثروتمندترین افراد مکه و مدینه شناخته می‌شد، به کاروان‌های تجاری خود دستور داد تا از شام به سوی مدینه حرکت کنند و مواد غذایی و کالاهای ضروری را به شهر بیاورند. وقتی کاروان‌های او به مدینه رسیدند، تجار دیگر با اشتیاق نزد عثمان (رض) رفتند و پیشنهاد دادند که تمام کالاهای او را با قیمت بالایی خریداری کنند تا از این طریق بتوانند در بازار مدینه سود زیادی کسب کنند.
اما عثمان بن عفان (رض) به جای پذیرش این پیشنهادات سودآور، به تجار پاسخ داد: «من خریدار بهتری دارم که سود بیشتری به من می‌دهد.» تجار با تعجب پرسیدند: «آن خریدار کیست؟» عثمان (رض) با آرامش پاسخ داد: «آن خریدار، خداوند است. من این کالاها را برای رضای خداوند به مردم مدینه بخشیدم.»
عثمان (رض) سپس تمامی کالاها و مواد غذایی را به صورت رایگان بین مردم مدینه توزیع کرد. این اقدام او نه تنها باعث نجات مردم از گرسنگی و سختی شد، بلکه ایمان و محبت آنان را به عثمان (رض) و اسلام بیشتر کرد. این حکایت نشان‌دهندهٔ کرامت و ایثار عثمان (رض) و تعهد او به کمک به مسلمانان در شرایط بحرانی است.
نتیجه‌گیری
حکایت بخشش عثمان بن عفان (رضی الله عنه) در زمان قحطی مدینه، یکی از زیباترین نمونه‌های سخاوت و ایثار در تاریخ اسلام است. این حکایت به ما یادآوری می‌کند که در دین اسلام، کمک به دیگران و بخشش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر جامعه داشته باشد. عثمان بن عفان (رض) به عنوان نمادی از کرامت و فداکاری در تاریخ اسلام جاودانه شده است.
منبع: ابن‌سعد، “الطبقات الکبری”، جلد ۳، صفحه ۴۵؛ صحیح بخاری، کتاب فضائل الصحابة، باب ذکر عثمان.
نظرات